Հաշմանդամություն եւ դրա սահմանման կարգը: відмінності між версіями

Матеріал з WikiLegalAid
Հաշմանդամություն եւ դրա սահմանման կարգը
Мітка: редагування коду 2017
 
Немає опису редагування
Мітка: редагування коду 2017
Рядок 330: Рядок 330:
Այս դիմումներն անհրաժեշտ են՝ օրենքով սահմանված իրավունքների իրացման և բազմակողմանի աջակցություն ստանալու համար։
Այս դիմումներն անհրաժեշտ են՝ օրենքով սահմանված իրավունքների իրացման և բազմակողմանի աջակցություն ստանալու համար։


==== 15 կետ. Փորձագիտական խմբի որոշման բողոքարկում։ Դատականից դուրս և դատական կարգով բողոքարկում ====


‘’‘Դատականից դուրս կարգ’’’


Եթե անձը համաձայն չէ փորձագիտական խմբի որոշման հետ, ապա նա ունի իրավունք այն բողոքարկելու.
==== <u>Քայլ 15. Փորձագիտական խմբի որոշման բողոքարկում․ Դատականից դուրս և դատական կարգով բողոքարկում</u> ====
'''Դատականից դուրս կարգ'''


‘’‘Դիմել [https://ndimspi.gov.ua/tsentr-otsiniuvannia/ Ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատման կենտրոն]’’’ – դրա համար անհրաժեշտ է բողոքը թղթային տարբերակով ուղարկել Ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատման կենտրոնի հասցեով։
Եթե անձը համաձայն չէ փորձագիտական խմբի որոշման հետ, նա ունի այն բողոքարկելու իրավունք՝


Բողոքը պետք է ներկայացնել ‘’‘40 օրացուցային օրվա ընթացքում’’’՝ այն պահից, երբ բողոքարկվող որոշման քաղվածքը ուղարկվել է դիմողին (կամ նրա լիազորված ներկայացուցչին)։ Բողոքները կքննարկվեն Կենտրոնի փորձագիտական խմբերի կողմից, որոնք բաղկացած կլինեն առողջապահական պետական հաստատությունների բժիշկներից՝ ողջ երկրի տարածքից։
'''Դիմել [https://ndimspi.gov.ua/tsentr-otsiniuvannia/ Անձանց ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատման կենտրոն]''' – դրա համար անհրաժեշտ է բողոք ուղարկել թղթային ձևով Կենտրոնի հասցեով։


Եթե բողոքարկման ժամկետը բաց է թողնվել հարգելի պատճառներով (գործուղում, ժամանակավոր անաշխատունակություն, զինվորական ծառայություն), կարելի է դիմել Կենտրոն՝ ժամկետի վերականգնման խնդրանքով՝ կցելով պատճառները հաստատող փաստաթղթերի պատճեններ։ Հարցումը կարող է ներկայացվել էլեկտրոնային կամ թղթային ձևով։ Կենտրոնը հարցումները կքննարկի ‘’‘հինգ աշխատանքային օրվա ընթացքում’’’ և որոշման մասին կհաղորդի փոստով կամ էլեկտրոնային համակարգի միջոցով։ Եթե ժամկետը վերականգնվել է, բողոքը պետք է ներկայացնել ‘’‘10 աշխատանքային օրվա ընթացքում’’’՝ Կենտրոնի համապատասխան ծանուցումը ստանալուց հետո։
Բողոքը պետք է ներկայացնել '''40 օրացուցային օրվա''' ընթացքում՝ փորձագիտական խմբի որոշման քաղվածքը բողոքարկողին (կամ նրա լիազոր ներկայացուցիչին) ուղարկելու պահից։ Բողոքները կքննարկեն Կենտրոնի փորձագիտական խմբերը, որոնցում ընդգրկված կլինեն հանրապետական առողջապահական հաստատությունների բժիշկներ։


Բողոքարկումների քննարկումը կարող է իրականացվել՝
Եթե բողոքարկման ժամկետը բաց է թողնվել հարգելի պատճառներով (գործուղում, ժամանակավոր անաշխատունակություն, զինվորական ծառայություն), հնարավոր է ներկայացնել միջնորդություն դրա վերականգնման վերաբերյալ՝ կցելով հիմնավորող փաստաթղթերի պատճենները։ Միջնորդությունը կարող է ներկայացվել էլեկտրոնային կամ թղթային ձևով։ Կենտրոնը կքննարկի այն '''հինգ աշխատանքային օրվա''' ընթացքում և իր որոշման մասին կտեղեկացնի փոստով կամ էլեկտրոնային համակարգի միջոցով։ Եթե ժամկետը վերականգնվել է, բողոքը պետք է ներկայացնել '''10 աշխատանքային օրվա''' ընթացքում՝ վերականգնման մասին ծանուցում ստանալուց հետո։
ներկայությամբ,
հեռակա եղանակով կամ
հեռաբժշկության միջոցներով։


Գնահատման կենտրոնի փորձագիտական խումբը ուսումնասիրում է փաստաթղթերը, լսում դիմողի կամ նրա լիազորված ներկայացուցչի բացատրությունները, անհրաժեշտության դեպքում իրականացնում է կրկնակի գնահատում։ Վերագնահատումը կատարվում է առողջապահական հաստատությունում անցկացված բժշկական զննման հիման վրա, ուր Կենտրոնը կուղարկի դիմողին։ Եթե դիմողը հրաժարվում է բժշկական զննությունից կամ չի ներկայանում՝ առանց հարգելի պատճառների (գործուղում, ժամանակավոր անաշխատունակություն կամ մոբիլիզացիա), ապա Կենտրոնի փորձագիտական խումբը ընդունում է որոշումը՝ բողոքարկվող որոշման չեղարկման վերաբերյալ։
Բողոքները կարող են քննարկվել ներկա (առերես), հեռակա կամ հեռահաղորդակցման միջոցներով։ Գնահատման կենտրոնի փորձագիտական խումբը վերլուծում է փաստաթղթերը, լսում բողոքատուի կամ նրա ներկայացուցչի պարզաբանումները և անհրաժեշտության դեպքում իրականացնում կրկնակի գնահատում։ Կրկնակի գնահատումը իրականացվում է Կենտրոնի կողմից ուղղված բուժհաստատությունում անցկացված բժշկական զննության արդյունքների հիման վրա։ Բողոքատուի կողմից զննությունից հրաժարվելու կամ այն չներկայանալու դեպքում (բացառությամբ գործուղման, հիվանդության կամ զինվորական ծառայության) Կենտրոնը կարող է չեղարկել նախորդ որոշումը։


‘’‘Գնահատման կենտրոնի որոշումը’’’
'''Գնահատման կենտրոնի որոշումը'''


Բողոքի քննության արդյունքում Կենտրոնը կարող է կայացնել հետևյալ որոշումները՝
Բողոքի քննարկման արդյունքում Կենտրոնը կարող է կայացնել հետևյալ որոշումներից մեկը՝
հաստատել բողոքարկվող որոշումը,
չեղարկել այն,
ընդունել նոր որոշում (այդ դեպքում՝ Կենտրոնի փորձագիտական խումբը՝ սեփական նախաձեռնությամբ կայացնում է նոր որոշում)։


Վերջնական որոշումը ստորագրվում է փորձագիտական խմբի բոլոր անդամների կողմից։
* հաստատել վիճարկվող որոշումը;
* չեղարկել վիճարկվող որոշումը;
* կայացնել նոր որոշում (այդ դեպքում նոր որոշումը կայացնում է հենց Կենտրոնի փորձագիտական խումբը):


Բողոքարկման ընթացակարգը մանրամասն նկարագրված է՝ [https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1338-2024-%D0%BF#n145 «Գնահատման արդյունքների բողոքարկում» բաժնում
Վերջնական որոշումը ստորագրվում է փորձագիտական խմբի բոլոր անդամների կողմից։ Բողոքարկման ընթացակարգը մանրամասն նկարագրված է [https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1338-2024-%D0%BF#n145 կարգով


Այս ընթացակարգը երաշխավորում է անձի՝ որոշման վերանայման իրավունքը, ինչպես նաև ապահովում է գործընթացի օբյեկտիվությունն ու արդարությունը։
Բողոքարկման ընթացակարգը ապահովում է անձի իրավունքը որոշման վերանայման և երաշխավորում է գործընթացի օբյեկտիվությունն ու արդարությունը։


Դիմողը կարող է ցանկացած փուլում հրաժարվել բողոքարկումից։ Այդ դեպքում Կենտրոնը ընդունում է հրաժարումը և բողոքը թողնում առանց քննության։ Այդ պահից բողոքարկվող նույն որոշման վերաբերյալ Կենտրոն նոր բողոք չի ընդունի։
Բողոքատուն կարող է հրաժարվել բողոքից ցանկացած փուլում։ Այդ դեպքում Կենտրոնը բողոքը թողնում է առանց քննարկման։ Նույն որոշման վերաբերյալ կրկնակի բողոքարկում թույլատրված չէ։


‘’‘Դատական կարգ’’’
'''Դատական կարգ'''


Փորձագիտական խմբի որոշումը կարող է բողոքարկվել դատարանում՝ վարչական հայցով, որը պետք է ներկայացվի ‘’‘վեց ամսվա ընթացքում’’’՝ որոշման ընդունման պահից։ Այս գործով պատասխանող կողմ է հանդիսանում՝ Ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատման կենտրոնը։
Փորձագիտական խմբի որոշումը կարող է բողոքարկվել դատարանում՝ վարչական հայց ներկայացնելով '''վեցամսյա ժամկետում'''։ Պատասխանող կողմը կլինի Անձանց ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատման կենտրոնը։ Վարչական գործերը քննում է վարչական դատարանը՝ ըստ հայցվորի գրանցված կամ բնակության վայրի, կամ՝ ըստ պատասխանողի գտնվելու վայրի։


Վարչական գործերը քննվում են՝ ըստ հայցվորի ընտրության՝
'''ԿԱՐԵՎՈՐ Է'''։ Այս կատեգորիայի գործերի համար պարտադիր է դատականից դուրս կարգով վեճի լուծումը, քանի որ դատական նախադեպեր դեռևս չկան։
վարչական դատարանում, որի իրավասության տարածքում գրանցված է հայցվորի բնակության (մնալու, գտնվելու) վայրը կամ
վարչական դատարանում՝ պատասխանողի գտնվելու վայրում։


‘’‘ԱՀԱԶԱՆԳ’’’: Այս գործերի կատեգորիայի համար նախադատական կարգով վեճի կարգավորումը պարտադիր է, քանի որ դատարաններում դեռևս չկա փորձագիտական խմբի որոշման բողոքարկման նախադեպային գործ։
Դատական տուրքը վճարվում է ըստ [https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/3674-17#n32 «Դատական տուրքի մասին» օրենքի 4-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետի]։
 
{| class="wikitable"
Պետական տուրքի վճարումը կատարվում է՝ [https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/3674-17#n32 «Պետական տուրքի մասին» օրենքի 4-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետի] համաձայն։
 
{| class=“wikitable”
|-
|-
! ‘’‘Պետական տուրքի ավտոմատ հաշվարկ’’’ [http://court.gov.ua/affairs/sudytax/ «Դատական իշխանություն» կայքում]
! '''Դատական տուրքի ավտոմատ հաշվարկ''' [http://court.gov.ua/affairs/sudytax/ «Դատական իշխանություն» կայքում]
|}
|}
Տես նաև հետևյալ դրական նախադեպերը ՄՍԷԿ-ի որոշումների վերանայման վերաբերյալ՝
[https://reyestr.court.gov.ua/Review/105621108 Խմելնիցկու վարչական դատարանի որոշումը, գործ N560/6096/22]


Նաև կարող եք ծանոթանալ դրական նախադեպային որոշումներին՝
[https://reyestr.court.gov.ua/Review/119845453 Միկոլաևի վարչական դատարանի որոշումը, գործ N400/3178/24]
[https://reyestr.court.gov.ua/Review/105621108 Խմելնիցկու շրջանային վարչական դատարանի որոշում, գործ №560/6096/22]
[https://reyestr.court.gov.ua/Review/119845453 Միկոլաևի շրջանային վարչական դատարանի որոշում, գործ №400/3178/24]


== Տեսնել նաև ==
== Տեսնել նաև ==
[[Օրվա ֆունկցիոնալ վիճակի գնահատման կարգ (Փորձագիտական խմբեր)]]
* [[Порядок проведення оцінювання повсякденного функціонування особи (Експертні команди)]]
[[Բողոքարկման կարգ՝ բժշկասոցիալական փորձագիտական հանձնաժողովի (ԲՍՓՀ) որոշման դեմ]]
* [[Порядок оскарження рішення медико-соціальної експертної комісії (МСЕК)]]
[[Բողոքարկում՝ լիազորված մարմնի մերժման վերաբերյալ՝ պատերազմի հետևանքով հաշմանդամություն ունեցող անձի կարգավիճակ սահմանելու հարցում՝ ԲՍՓՀ-ի եզրակացության առկայությամբ]]
* [[Оскарження відмови уповноваженого органу у встановленні статусу особи з інвалідністю внаслідок війни за наявності довідки МСЕК]]
[[Երեխայի հաշմանդամություն սահմանելու կարգը]]
* [[Порядок встановлення інвалідності дитини]]
[[Հաշմանդամություն ունեցող անձանց արտոնություններն ու երաշխիքները]]
* [[Пільги та гарантії осіб з інвалідністю]]


== Անվճար իրավաբանական օգնություն ստանալու հնարավորությունը ==
== Անվճար իրավաբանական օգնություն ստանալու հնարավորությունը ==
Рядок 397: Рядок 388:
Իրավաբանական օգնության բյուրոներ (տեղադրությունը, հեռախոսահամարները և աշխատանքային ժամերը՝ [https://legalaid.gov.ua/kliyentam/poshuk-najblyzhchogo-tsentru-ta-dystantsijnyh-punktiv/ քարտեզում])
Իրավաբանական օգնության բյուրոներ (տեղադրությունը, հեռախոսահամարները և աշխատանքային ժամերը՝ [https://legalaid.gov.ua/kliyentam/poshuk-najblyzhchogo-tsentru-ta-dystantsijnyh-punktiv/ քարտեզում])


[[Կատեգորիա:Սոցիալական պաշտպանության օրենսդրություն]]
[[Категорія:Законодавство у сфері соціального захисту]]
[[Կատեգորիա:Հաշմանդամություն ունեցող անձինք]]
[[Категорія:Особи з інвалідністю]]
[[Կատեգորիա:Դատարաններ]]
[[Категорія:Суди]]